Sia – „Chandelier” [analiza/recenzja]

Sia Kate Isobelle Furler lub po prostu Sia – 38-letnia wokalistka i songwriterka z Australii. Mimo że ma na swoim koncie 5 albumów, to świat tak naprawdę usłyszał o niej dopiero dwa lata temu dzięki współpracy z Davidem Guettą nad utworem Titanium(mimo że w finalnej wersji wykorzystano, bez wiedzy Sii, wokale z wersji demo).

Po ogromnym sukcesie singla, Australijka otrzymała masę propozycji od gwiazd muzyki. Tym sposobem odsprzedała takie utwory jak Diamonds(piosenka początkowo nie miała być na sprzedaż, ale tak spodobała się Rihannie, że Barbadoska obiecała dopłacić kompozytorce; wszystko po to, aby utwór znalazł się na płycie RiRi), Pretty Hurts(Beyonce, choć pierwotnie utwór wysłała do Perry), Perfume(Britney Spears), Double Rainbow(Katy Perry), Wild Ones(Flo Rida) czy Let Me Love You (Until You Learn to Love Yourself)(Ne-Yo).

Chandelier to jednak pierwszy od 4 lat solowy singiel wokalistki napisany we współpracy z Jessem Shatkinem(pracował z nią podczas Jam Session) i wyprodukowany przez Grega Kurstina(producenta m.in. Stronger (What Doesn’t Kill You)).

Utwór ma nietypową, na pewno nieschematyczną harmonię, ale mimo to zgodną z „ogólnymi” zasadami muzyki popularnej. Kompozycja napisana jest w tonacji Db(des-dur), wyprodukowana w umiarkowanym(typowym dla Sii) tempie 87 uderzeń na minutę. Warto zauważyć, że tonacja majorowa nie jest popularna we współczesnej muzyce pop – w latach 2005 – 2009 tylko 42,5% utworów formatu Top40 napisano w tonacjach durowych, podczas gdy w okresie 1965 – 1969 było to aż 85%!

Zastosowano nieco złożoną progresję akordów:

• Zwrotka: Bbm – Gbmaj7 – Ab – Fm (vi – IV – V – iii)

• Pre-chorus: Gb – Bbm – Ab (IV – vi – V)

• Refren: Gb – Ab – Db/F – Gb (IV – V – I – IV)

Zauważmy, że w zwrotkach stosujemy 2 akordy molowe, w przedrefrenie 1 a w refrenie mamy tylko akordy durowe. W ten sposób realizowane jest założenie używania harmonii molowej w zwrotkach(zamiast modulacji zmiana progresji) i majorowej w refrenach. Dodatkowo proszę zauważyć, że tylko w refrenie używa się akordu tonicznego(Db) i do tego w środku progresji, a samo rozwinięcie rozpoczyna się akordem opartym na IV stopniu skali(tak jak w przypadku Diamonds – to wyjątkowo rzadkie rozwiązanie.

Interesująca i nietypowa jest także sama budowa. Do najważniejszych elementów zaliczyłbym:

• Refren AABACC – a nie jak w większości piosenek AABA lub AABB.

• Fraza „C” wykorzystana także jako outro.

• Brak mostu – konsekwencja „rozszerzonego” refrenu, który występuje dwa razy w kompozycji, a nie tak jak w większości utworów – 3. Przypomnę, że most dodajemy przed 3 refrenem w myśl zasady „wzorzec zmieniamy przy 3 powtórzeniu”

• Skrócona druga zwrotka – dość częsta technika budowania odpowiedniego przebiegu napięcia muzycznego, jednak w tym przypadku skrócenie jest naprawdę znaczne.

• Brak intro.

Do tego warto wspomnieć o specyficznym połączeniu brzmień R&B i rapu(warstwa instrumentalna zwrotek) oraz refrenu typowego dla „power ballad”(długie, wysokie dźwięki). Świetnym pomysłem jest także wykonywanie tych samych dźwięków w różnych rejestrach – piersiowym i głowowym. Sam wokal znajduje się w przedziale od Ab3-Gb5(2 oktawy bez dwóch półtonów)

To wszystko skłania mnie do zaklasyfikowania Chandeliera nie do rodziny pop, a do kręgu muzyki alternatywnej.* Warto zwrócić uwagę na to, że piosenka jest z jednej strony niekonwencjonalna i zaskakująca, a z drugiej wszystkie rozwiązania spełniają ogólne(uniwersalne) zasady dobrej muzyki. To pokazuje jak świetną kompozytorką jest Sia. Wierzę, że na 1000 Forms of Fear znajdziemy kolejne muzyczne akrobacje.

---

* Należy odróżnić muzykę alternatywną od niezależnej.